เทคโนโลยีการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าว คุณภาพดีที่เหมาะสมกับชุมชน
เมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดี หมายถึง เมล็ดพันธุ์ที่ได้มาตรฐาน เป็นพันธุ์บริสุทธิ์ที่ไม่มีพันธุ์อื่นปะปน ได้มาจากต้นข้าวที่ไม่เป็นโรคหรือถูกแมลงทำลาย ไม่มีเมล็ดข้าววัชพืช (ข้าวดีด) และ เมล็ดวัชพืช หรือสิ่งเจือปน รวมทั้งมีอัตราการงอกไม่ต่ำกว่าร้อยละ 80 การใช้เมล็ดพันธุ์คุณภาพดีเป็นสิ่งจำ เป็นอย่างยิ่งสำหรับเกษตรกร เพราะทำให้ต้นข้าวที่ปลูกมีความสูง วันออกดอก และวันเก็บเกี่ยว ใกล้เคียงกัน สีและขนาดเมล็ดสม่ำเสมอ เมล็ดข้าวมีคุณภาพดีและขายได้ราคา
ปัจจุบัน ประเทศไทยมีพื้นที่ปลูกข้าวประมาณ 66 ล้านไร่ มีความต้องการเมล็ดพันธุ์ถึง 1 ล้านตัน ต่อปีแต่ความสามารถในการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดียังไม่เพียงพอกับความต้องการ การปลูก ข้าวโดยทั่วไป เกษตรกรใช้เมล็ดข้าวที่เก็บเกี่ยวจากแปลงนาของตนเองเป็นเมล็ดพันธุ์สำหรับ ปลูกในปีต่อไป การใช้ในลักษณะนี้ติดต่อกันหลายปี อาจทำให้เกิดการปนของเมล็ดพันธุ์ ส่งผลให้ ผลผลิตข้าวขาดคุณภาพ เกษตรกร จึงควรเปลี่ยนเมล็ดพันธุ์อย่างน้อยทุก ๆ 3 ฤดู ดังนั้นจึงจำเป็น ต้องส่งเสริมให้เกษตรกรสามารถผลิตเมล็ดพันธุ์คุณภาพดีไว้ใช้เองและ/หรือจำหน่ายเพื่อเป็นรายได้เสริม
ศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ (ไบโอเทค) โดยหน่วยปฏิบัติการค้นหาและใช้ ประโยชน์ยีนข้าว ร่วมมือกับ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา ลำปาง และ กรมวิชาการ เกษตร ดำเนินโครงการถ่ายทอดเทคโนโลยีการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดีโดยให้เกษตรกรมี ส่วนร่วมในทุกขั้นตอนของกระบวนการผลิตให้กับกลุ่มเกษตรกร ต. บ้านกร่าง อ.ศรีประจันต์ จ.สุพรรณบุรีโดยใช้ข้าวหอมสายพันธุ์แก้วเกษตร ที่ได้จากการปรับปรุงพันธุ์ข้าวหอมสุพรรณบุรี โดยใช้วิธีการปรับปรุงพันธุ์แบบมาตรฐานร่วมกับการใช้ เครื่องหมายโมเลกุลที่เกี่ยวข้องกับลักษณะต้าน ทานโรคไหม้ และคุณภาพหุงต้ม ข้าวพันธุ์แก้วเกษตร เป็นพันธุ์ข้าวหอมที่มีคุณลักษณะต้านทาน โรคไหม้ มีคุณภาพหุงต้มที่ดี มีเมล็ดยาว ใสมาก ทรงต้นเตี้ยแตกกอดี อายุปานกลาง และให้ผล ผลิตได้ดีทั้งในสภาพนาดำและนาหว่านน้ำตมในภาคกลางแปลงปลูกข้าวของเกษตรกรมักมีพันธุ์ ข้าวอื่นปน แปลงข้าวหอมพันธุ์ แก้วเกษตรของเกษตรกรที่ได้รับการถ่ายทอดเทคโนโลยีการผลิตเมล็ดพันธุ์คุณภาพดี โครงการ ฯ ได้ถ่ายทอดความรู้ด้านการปลูก การดูแลรักษาแปลง การตรวจและกำจัด พันธุ์ปนรวม ทั้งการตรวจคัดพันธุ์บริสุทธิ์เพื่อใช้เป็นเมล็ดพันธุ์ในฤดูต่อไป ให้กับกลุ่มเกษตร จำนวน 10 ครอบครัวพื้นที่ 17 ไร่ ได้เมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดีในปี 2549/2550 จำนวน13,000 กิโลกรัม ( ผลผลิตเฉลี่ย 770กิโลกรัมต่อไร่) ทำให้เกษตรกรในพื้นที่ ต.บ้านกร่าง อ.ศรีประจันต์ จ.สุพรรณบุรี มีเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดีเพียงพอกับความต้องการใช้เมล็ดพันธุ์ในฤดูปลูกถัดไป และทำให้กลุ่มเกษตรกรที่สนใจรวมกลุ่มกันผลิตเมล็ดพันธุ์คุณภาพดีสำหรับชุมชน นอกจากนั้น ยังเป็นการเผยแพร่เมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพดี “พันธุ์แก้วเกษตร” ที่พัฒนาโดยหน่วย ปฏิบัติการค้นหา และใช้ประโยชน์ยีนข้าว ไบโอเทค ให้แก่เกษตรกรผู้สนใจความสำ เร็จของโครงการดังกล่าวมีผล ต่อเศรษฐกิจของชุมชน ช่วยให้เกษตรกรกลุ่มเป้าหมายพึ่งพาตัวเอง ในการผลิตเมล็ดพันธุ์ดีใช้ใน ชุมชน และพัฒนาไปสู่ธุรกิจเมล็ดพันธุ์ระดับชุมชน ชาวบ้านมีรายได้เพิ่มขึ้นจากการจำหน่ายเมล็ด พันธุ์ และที่สำคัญคือเกษตรกรมีเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพ ดีราคาถูกไว้ใช้เอง ทำให้ผลผลิตต่อไร่เพิ่มขึ้น
ผลงานเด่นไบโอเทค :
ศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ
สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ติดต่อขอรายละเอียดเพิ่มเติม : ศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ
113 อุทยานวิทยาศาสตร์ประเทศไทย ต.คลองหนึ่ง อ.คลองหลวง จ.ปทุมธานี 12120
โทรศัพท์ 0 2564 6700 โทรสาร 0 2564 6701-5
สงวนลิขสิทธิ์โดย © ++kasetloongkim.com++ All Right Reserved.