แมลงก้นกระดก (Rove Beetles)

[hearse]

แมลงก้นกระดก

แมลงก้นกระดก หรือด้วงก้นกระดก และยังมีชื่อเรียกแตกต่างกันไปอีก เช่น ด้วงปีกสั้น ด้วงก้นงอน มีชื่อเป็นภาษาอังกฤษคือ Rove beetles (Genus Paederus) เป็นแมลงจัดอยู่ใน Family Staphyllinidae , Order Coleoptae, Class Insecta

แมลงในกลุ่มนี้มีประมาณ 622 ชนิด ซึ่งพบกระจายอยู่ทั่วโลก แมลงปีกแข็ง Paederus ทำให้เกิดการระบาดของโรคผิวหนังในหลาย ๆ ประเทศ เช่น ออสเตรเลีย มาเลเซีย ศรีลังกา ไนจีเรีย เคนยา อิหร่าน ในทวีปอาฟริกาตอนกลาง เช่น ยูกานดา โอกินาวา Sierra Leone อาเจนตินา บราซิล ฝรั่งเศส เวเนซุเอลา เอกวาดอร์ และอินเดีย

ชนิดที่พบในประเทศไทยมีชื่อวิทยาศาสตร์ Paederus fuscipes Curtis เป็นแมลงขนาดเล็ก ตัวเต็มวัย (adult) ลำตัวยาวประมาณ 7-10 มิลลิเมตร ขนาดรอบลำตัวกว้าง 0.5 -1 มิลลิเมตร แมลงก้นกระดกมีขนาดใหญ่กว่ายุงประมาณ 1 เท่าครึ่ง หัวดำ ลำตัวและท้องมีสีส้ม ยกเว้นปล้องสุดท้ายของท้องมีสีดำ ปีกคู่แรกแข็งมีสีน้ำเงินเข้ม รูปร่างเปรียว ว่องไว เวลาเคลื่อนไหวจะงอส่วนท้องส่ายขึ้นลงเมื่อเกาะอยู่กับพื้น จึงเรียกกันว่า แมลงก้นกระดก

ตามปรกติแมลงชนิดนี้จะอาศัยในที่ชื้น ใกล้แหล่งน้ำ หรือตามพงหญ้า กินวัตถุเน่าเปื่อยที่กองทับถมกัน แมลงชนิดนี้สามารถปล่อยของเหลวที่เรียกว่า coelomic fluid มีสาร paederin ออกมาซึ่งเป็นพิษสามารถทำลายผิวหนังและเซลเนื้อเยื่อ

แมลงก้นกระดกชอบแสงไฟและจะออกมาเล่นแสงไฟนีออนเวลาพลบค่ำ และมักพบว่ามีชุกชุมในช่วงหน้าฝน ปรกติแมลงก้นกระดกจะไม่กัดและต่อย แต่หากเราไปสัมผัสโดยบังเอิญหรือโดยการตบตี หรือขยี้ตัวแมลงบนผิวหนัง เช่น ที่แขน ขา หรือบริเวณผิวหนังใต้ร่มผ้า เมื่อตัวมันแตกออกจะมี coelomic fluid ไหลออกมาพร้อมสารพิษ paederin (C25H45O9N) ซึ่งเป็นสารออกฤทธิ์จำพวก amide เมื่อร่างกายไปสัมผัสสารดังกล่าวจะรู้สึกคัน ปวดแสบ ปวดร้อน บางรายที่เป็นมากอาจมีไข้ ปวดศีรษะ และหากสาร paederin ไปสัมผัสถูกตาอาจทำให้เกิดอาการรุนแรงถึงขั้นร้ายแรงได้ บริเวณแผลบนผิวหนังที่สัมผัสสาร paederin จะมีลักษณะเป็นทางยาว อาจพบเป็นเม็ดพองใส และเมื่อตุ่มเม็ดใสแตกออกจะเป็นแผลมีลักษณะคล้ายแผลน้ำร้อนลวก หากมีอาการไม่รุนแรงอาการดังกล่าวจะหายได้เองภายในเวลา 1-2 สัปดาห์

การปฐมพยาบาลเบื้องต้น
โดยล้างบริเวณผิวหนังที่สัมผัสแมลงชนิดนี้ด้วยน้ำสะอาดทันที ประคบด้วยน้ำเย็น และไม่ควรใช้มือเกาเพราะจะเกิดเป็นแผลบริเวณกว้างลุกลามต่อไปได้ หากเกิดอาการคันให้ใช้ยาทาจำพวกคาลาไมด์ (calamide) หรือรับประทานยาแก้แพ้ (antihistamine) หรือทาด้วย steroids หากเกิดแผลลุกลามอาจต้องรับประทานยาปฏิชีวนะเพื่อป้องกันการติดเชื้อ

การป้องกัน
- หากพบเห็นแมลงก้นกระดกให้หลีกเลี่ยง และไม่ควรให้ร่างกายไปสัมผัสแมลงชนิดนี้หรือขยี้ด้วยมืออย่างเด็ดขาด
- ควรปิดหน้าต่างหรือติดมุ้งลวด เพื่อป้องกันมิให้แมลงบินเข้ามาภายในห้องพัก หากมุ้งลวดชำรุดหรือเสียหายให้ทำการซ่อมแซมทันที
- หากพบว่ามีแมลงก้นกระดกเข้ามาสัมผัสบนผิวหนังให้พยายามเขี่ยออกอย่างนุ่มนวล และล้างบริเวณที่สัมผัสแมลงด้วยสบู่และน้ำสะอาด
- หากพบแมลงบนที่นอนหรือตามผนังห้องควรใช้แปรงขนขนาดเล็กค่อย ๆ เขี่ยตัวแมลงลงบนแผ่นกระดาษและนำไปทิ้ง หรือใช้สารเคมีกำจัดแมลงประเภท Pyrethroids ฉีดทำลาย
- หมั่นตรวจสอบบริเวณห้องพัก ห้องนอน ห้องนั่งเล่น และทำความสะอาดบริเวณโดยรอบอย่างสม่ำเสมอ หากสงสัยว่าจะมีแมลงชนิดดังกล่าวเข้ามาอาศัยอยู่


เอกสารอ้างอิง
1. Indian Journal of Dermatology, Venereology and Leprology, Vol. 73, No. 1, January-February, 2007, pp. 13-15.

ที่มา http://www.angelfire.com/journal2/c_prapan/paederus.htm

[ott_club]

แถวบ้านผมจะเรียก"แมลงตด" ครับ ถ้าพบเจออย่าไปจับเล่นเป็นอันขาด ถ้ามันปล่อยแก๊สเข้าตาถึงบอดได้เลยนะครับ
_________________
อ๊อด ระยอง

[piglatte]

ตอนที่พักอยู่ ม.เกษตร กำแพงแสน จ.นครปฐม จะพบแมลงชนิดนี้อยู่เป็นฤดูกาลครับ นักศึกษาหรือชาวบ้านแถวๆนั้นรู้จักกันดี เพราะโดนกันบ่อย (ผมเองก็โดนมาแล้ว) มุ้งลวดก็มุ้งลวดเถอะ ตัวเล็กๆมันยังพอเล็ดรอดได้เพราะตัวค่อนข้างเรียวยาว ถ้าเห็นพวกมันเข้ามาห้องพักมากละก็ได้ปิดไฟย้ายห้องหนี้เลยทีเดียว

ถ้าเราเจอตัวมันแล้วไปขยี้โดน แล้วเอามือนั้นไปป้ายผิวหนังส่วนอื่นต่อละก็ ดูไม่ได้เลยเชียว แผลจะเป็นทางเหมือนกับโดนแมงกะพรุนไฟเลยแล ดีนะที่แถวบ้านผมยังไม่เจอชนิดที่มีพิษรุนแรงขนาดนี้

[KU65]

ตอนที่เรียนอยู่หอหญิง ม.เกษตร กำแพงแสน นี่ก้นกระดกเยอะมาก เคยโดนครั้งนึง
เป็นเเผลเเดงปื้นๆ เหมือนโดนน้ำร้อนลวก เเสบ คันๆ รอยใหญ่มาก มีแผลเป็นด้วย เเค้นมันมากค่ะ

วิธีกำจัด คือ.... เอาสก๊อตเทปใสเเปะตัวมัน พอตัวมันติดสก๊อตเทปค่อยเอาไปทิ้งค่ะ ตอนนั้นนะคะ เเปะก้นกระดกสตาฟไว้ข้างฝาห้อง อย่างกะนิทรรศการก้นกระดกเลย

[kimzagass]

[KU65]

เป็นแผลเป็นที่คอ เเต่จางแล้วค่ะเพราะโดนตั้งแต่ปี 1 บัดนี้ก็ผ่านมา 5 ปีแล้ว

อ้อ ลุงคิมร้องเพลงนี้ได้ด้วย อิอิ

ลุงรู้จักอาจารย์เจริญไหมคะ

[kimzagass]

รู้จักซี่ "อาจารย์เจริญ" ..... ในประเทศไทยมีคนชื่อเจริญ 1,248,921 คน ที่เป็น
อาจารย์ (กลองยาว หมอดู) ชื่อเจริญ มีทั้งสิ้น 25,629 คน

อีหอยหอยหลอด...ถามอะไร (วะน่ะ....)
ลุงคิมครับผม

[KU65]

5555 งั้นก็ลืมๆไปเถอะค่ะ

[kimzagass]

ง่ายๆ ยังงี้น่ะเหรอ เสียฟอร์ม KU

บ่อยมั้ยที่เป็นแบบนี้.....ที่ KU มีกี่คน ?