คำถามที่รอคำตอบ "นาข้าว นาข้าว และนาข้าว ?"

[kimzagass]

.

(1)
จาก : (080) 912-83xx
ข้อความ : อยากให้ผู้พันอธิบายวิธีลดต้นทุนนาข้าว ในการบำรุงแต่ละระยะใช้ต้นทุนน้อยสุดแต่ได้ผลตอบแทนสูงสุด .... ขอบคุณครับ
ตอบ :

-------------------------------------------------------------------------------------------------


(2)
จาก : (081) 382-46xx
ข้อความ : ผู้พันครับ ผมอยู่สระบุรี ที่บ้านทำนา 40 ไร่ ทำมาตั้งแต่ผมยังไม่เกิด วันนี้ที่บ้านมีหนี้ 2 แสนกว่า ทั้งๆที่ทำนา 2 ครั้ง บางปีทำ 2 ปี 5 ครั้ง นาติดแม่น้ำป่าสัก สูบน้ำขึ้นมาใช้ได้ตลอดปี ทำนาเคมี ทั้งปุ๋ยเคมีและยาฆ่าแมลง ได้ฟังเรื่องทำนาอินทรีย์ครั้งแรกแล้วได้ข้าวน้อยลง เพราะไม่เข้าใจวงจรธธรมชาติของต้นข้าว ผมเองตั้งใจว่ารุ่นหน้า สิ้นเดือนนี้ จะทำนาอินทรีย์ตามแนวผู้พัน แต่เป็นการทำรุ่นแรก กลัวว่าจะไม่ได้ผลเหมือนคนในวิทยุ อยากให้ผู้พันแนะนำวิธีทำนาอินทรีย์รุ่นแรกให้ประสบความสำเร็จว่า มีขั้นตอน
อย่างไรบ้าง....ขอบคุณครับ
ตอบ :

---------------------------------------------------------------------------------------------


(3)
จาก : (089) 823-72xx
ข้อความ : เรียนผู้พันคิม ขอแนะนำตัวเอง ผมเป็นครู อยู่กลางป่ากลางเขามาตลอดตั้งแต่เริ่มชีวิตครู อยู่ในป่าจนเกษียณ ผมเกษียณหลังผู้พันหลายปี เมื่อก่อนไม่สนใจเรื่องเกษตรมากนัก เกษียณแล้วคิดจะทำเกษตร เพราะมีที่นาอยู่ 25 ไร่ ได้ยินเรื่องส่งเสริมนาอินทรีย์จึงอยากทำบ้าง เคยคุยกับชาวนาเพื่อนบ้านแล้ว เขาบอกว่า นาอินทรีย์ไปไม่รอด ได้ผลผลิตข้าวน้อย แต่เขาก็หาคำตอบไม่ได้ว่าเป็นเพราะอะไร พอมาได้ยินผู้พันพูดถึงทำนาอินทรีย์ครั้งแรกแล้วล้มเหลวว่า ชาวนาไม่เข้าใจเรื่องอินทรีย์อย่างถูกต้อง ผมตัดสินใจจะทำนาอินทรีย์ตามแนวผู้พัน ถ้ารุ่นแรกไม่สำเร็จสุดยอดก็เอาแค่สำเร็จธรรมดา ผู้พันช่วยแนะนำวิธีการด้วย ขอคำตอบเช้าพรุงนี้ ขอบคุณครับ .... จาก ครูเก่า
ตอบ :

-----------------------------------------------------------------------------------------------


คำถามนี้กำลังรอคำตอบในรายการวิทยุ...

เชิญ สมช. ร่วมให้คำตอบ ทั้งคำตอบที่เป็นประสบการณ์ตรง ของตัวเอง-ของคนอื่น
และแนวคิดแบบ "คิดใหม่ทำใหม่ หรือ แผลงๆแต่สร้างสรร"

ไม่มีผิด ใม่มีถูก .... ทุกคำตอบขึ้นกับ เหตุและผล...

.

[cherm]

สวัสดีค่ะ ลุงคิม
สวัสดีค่ะทิดแดง และ สมช.ทุกท่าน


ยัยเฉิ่ม อ่านกระทู่นี้ของลุงคิม ก็คิดอยู่นานว่าจะเขียนหรือไม่เขียนดี เพราะกระทู้ของยัยเฉิ่ม ก็คุยเรื่องการทำนาของยัยเฉิ่มเอง ซึ่งทำมา 3 รุ่น ก้ยังไม่ได้เรื่องไม่ได้ราว ลุงเคยพูดว่า ให้เชื่อคนในกระจก ไม่ให้เชื่อใครทั้งสิ้น ถ้าคนในกระจกเชื่อไม่ได้ให้ชก (ถ้าทำตามแบบที่ลุงว่า ยัยเฉิ่มคงต้องไปให้หมอเย็บแผลที่มือ และป่านนี้คงจะไม่มีที่ว่างให้หมอเย็บแล้วละ)

ยัยเฉิ่ม ก็มาคิดได้ว่า เผื่อคนที่อ่านกระทู่นี้ แล้วไม่ได้อ่านของยัยเฉิ่ม ก็เลยจะขอแจม การแจมของยัยเฉิ่ม ไม่ได้แจมเรื่องความสำเร็จ แต่เป็นการแจมความล้มเหลว (ลุงอีกนั้นแหละบอกว่าความล้มเหลว คือ ความสำเร็จ ยัยเฉิ่มก็สำเร็จมา 3 รุ่นแล้ว อยากสำเร็จจริงๆบ้างเหมือน)

ลุงคิมบอกว่า การทำอะไรก็แล้วแต่อยู่ที่ใจ ถ้าใจไม่เอาแล้ว ทุกอย่างก็จบ
(เดี่ยวพรุ่งนี้มาต่อนะค่ะ เค้าปิดระบบแล้ว


ยัยเฉิ่ม เจ้าค่ะ



.

[cherm]

สวัสดีค่ะลุงคิม
สวัสดีค่ะทิดแดง และ สมช.ทุ๊กกกกกกกกท่าน


มักมีคนพูดเสมอว่า "นาอินทรีย์ เค้าทำกันมาเยอะแล้ว ไม่ไหว ไม่ได้เรื่อง ได้ข้าวน้อย ทำแล้วขาดทุน เค้าเลิกทำกันหมดแล้ว" ซึ่งยัยเฉิ่มก็เจอปัญหานี้มาแล้วเหมือนกัน

การทำนาอินทรีย์นำ เคมีเสริม ตามความเหมาะสม ตามแนวทางลุงคิม ต้องรู้ประวัติดินของนาตัวเอง ว่ามีอินทรีย์วัตถุมากน้อยแค่ไหน ต้องเสริมเคมีเท่าไหร่ ถึงจะพอ ต้องดูความเหมาะสมดูต้นข้าวเป็นหลัก ถึงจะได้ผลผลิตที่ดี และสามารถลดต้นทุนได้

3 รุ่นถึงจะเห็นทาง อย่างที่ลุงว่าจริงๆ และสามรุ่นคืออะไร
1. รู้ปัญหาต่างๆ ที่เกิดขึ้น
2. ให้เวลากับอินทรีย์วัตถุ
3. รู้แนวทางแก้ไขปัญหา


ยัยเฉิ่ม เจ้าค่ะ

.

[ampolk]

สวัสดีครับ ลุงคิม, ยายเฉิ่ม, พี่ทิดแดง และ สมช. ทุกท่านครับ


มาขอร่วมแจมด้วยคนครับ อย่างที่ลุงคิมเคยบอก ปัญหาเรื่องไม่เป็นเรื่องด้วยนะครับ พอทำไปสัก 2-3 รุ่น ก็จะมีมาเรื่อยๆ ให้ต้องแก้กันอยู่เรื่อยๆ

ชาวนาไทยใจร้อน (ไม่รู้จะร้อนไปไหน ลำพังอากาศก็ร้อนพออยู่แล้ว) ประเภทใส่วันนี้ พรุ่งนี้งามทันตาเห็น ชอบกันจังเคมีนี่

ขอเป็นกำลังใจให้ชาวนาไทย ทำนาโดยคิดถึงต้นทุนกันเยอะๆ นะครับ


อำพล เกษตรกรฝึกหัดครับผม


.

[DangSalaya]

[kimzagass]

[kimzagass]

[kimzagass]

การปลูกข้าวแบบล้มตอซัง


จากสภาพปัญหาการขาดแคลนแรงงาน ต้นทุนการผลิตที่สูงขึ้น และสภาพดินที่เสื่อมลงเป็นข้อจำกัดที่ทำให้เกษตรกรต้องคิดหาวิธีการลดต้นทุนการผลิตให้ต่ำลง ลดการใช้สารเคมีและปรับปรุงสภาพแวดล้อมให้ดีขึ้น กรมส่งเสริมการเกษตรขอแนะนำวิธีการปลูกข้าวแบบล้มตอซัง นำไปปฏิบัติใช้ในไร่นา ดังนี้

การปลูกข้าวแบบล้มตอซัง คือ การปลูกข้าวโดยอาศัยตอซังเดิม ให้แตกหน่อขึ้นมาเอง จึงไม่ต้องใช้เมล็ดพันธุ์ ไม่ต้องไถพรวน ไม่ต้องเผาฟาง หลักการสำคัญ คือให้ต้นข้าวแตกหน่อขึ้นมาจากตอซังข้าวข้อแรกที่อยู่ติดดิน แล้วเจริญขึ้นมาเป็นต้นข้าวที่ต้องการ


ความเป็นมา
ปี 2539 เกษตรกรจังหวัดปทุมธานีประเภท “หัวไวใจสู้” ชื่อ นายละเมียด ครุฑเงิน อายุ 43 ปี อยู่บ้านเลขที่ 46 หมู่ 9 ตำบลระแหง อำเภอลาดหลุมแก้ว จังหวัดปทุมธานี เป็นคนช่างสังเกต และสะสมประสบการณ์ในการทำนามานานได้สังเกตเห็นว่าตอซังข้าวที่ถูกล้อรถเก็บเกี่ยว (combine) เหยียบย่ำล้มลงราบกับพื้นนาในขณะที่ดินมีความชื้นหมาด ๆ คือ ไม่แห้งและเปียกเกินไป หลังจากเก็บเกี่ยวเสร็จแล้ว 7–10 วันนั้น จะมีหน่อข้าวแทงขึ้นมาจากโคนตอซังส่วนที่ติดอยู่กับดินเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว และต่อเนื่องเท่าที่ดินยังมีความชื้นเพียงพอ แต่ตอซังข้าวที่ไม่ถูกล้อรถเก็บเกี่ยวทับจะมีหน่อแตกงอกออกจากข้อของต้นตอซังข้าวสังเกตเห็นว่าหน่อจะงอกช้ากว่าและขนาดเล็กกว่าหน่อที่งอกออกจากตอซังที่ล้มลงด้วยล้อรถเก็บเกี่ยวทับ จากการที่มีวัตถุประสงค์เพื่อตอบสนองความอยากรู้ของเกษตรกรเอง และคิดว่าสามารถลดต้นทุนลงหลายอย่าง เช่น ค่าเมล็ดพันธุ์ ค่าเตรียมดิน นายละเมียด ครุฑเงิน ได้ทำการทดสอบ 4 ฤดูโดยปลูกข้าวพันธุ์สุพรรณบุรี 1 พบว่า ได้ผลผลิตสูงไม่แตกต่างจากการใช้เมล็ดหว่าน อีกทั้งยังประหยัดเรื่องของเมล็ดพันธุ์ การเตรียมดิน และอายุสั้นเพียง 90 วันเท่านั้น ซึ่งวิธีการปลูกข้าวเช่นนี้เกษตรกรเรียกว่า “การปลูกข้าวด้วยตอซัง” ปี 2543 มีเกษตรกรอำเภอลาดหลุมแก้วทำตามกรรมวิธีของ นายละเมียด ครุฑเงิน รวมพื้นที่ 45,000 ไร่/ฤดู และยังได้ขยายผลไปสู่เกษตรกรจังหวัดใกล้เคียง


การปลูกข้าวแบบล้มตอซังมีเทคนิคและวิธีการปฏิบัติ ดังนี้ :
1. แปลงที่ปลูกข้าวรุ่นแรกต้องมีการเตรียมดินและทำเทือกให้ได้ระดับสม่ำเสมอและปลูกข้าวโดยวิธีหว่านน้ำตม แปลงนาสามารถควบคุมปริมาณน้ำได้หรือควรอยู่ในเขตชลประทาน ใช้พันธุ์ข้าวไม่ไวต่อช่วงแสง


อัตราเมล็ดพันธุ์ 15–20 กก./ไร่ อายุเก็บเกี่ยวประมาณ 120 วัน
1. ก่อนเก็บเกี่ยวข้าวรุ่นแรกประมาณ 10 วัน ถ้ามีน้ำขังให้ระบายออกจากแปลง ถ้าไม่มีน้ำให้ระบายน้ำเข้าแปลงเมื่อดินในแปลงเปียกทั่วกันแล้ว ให้ระบายน้ำออกเพื่อให้ดินมีความชื้นหมาด ๆ คือ ไม่แห้งหรือเปียกเกินไปหลังเก็บเกี่ยวข้าว

2. เก็บเกี่ยวข้าวในระยะ “พลับพลึง” เพราะต้นข้าวยังสดอยู่ไม่แห้งเกินไป

3. ตอซังที่ใช้ปลูกข้าวแบบล้มตอซังต้องไม่มีโรคและแมลงรบกวน

4. หลังเก็บเกี่ยวต้องเกลี่ยฟางข้าวให้กระจายทั่วทั้งแปลงอย่างสม่ำเสมอ ทำการย่ำตอซังให้ล้มนอนราบ อย่าให้ตอซังกระดกขึ้น (ย่ำตอนเช้ามืด ดินมีความชื้นตอซังและฟางนิ่ม โดยใช้อีขลุบ หรือล้อรถมัดติดกัน 5 ล้อลากย่ำ)

5. หลังจากย่ำตอซังแล้ว ต้องคอยดูแลไม่ให้น้ำเข้าแปลง โดยทำร่องระบายน้ำเมื่อมีฝนตกลงมา ต้องรีบระบายออกให้ทัน ถ้าปล่อยไว้หน่อข้าวจะเสียหาย

6. เมื่อหน่อข้าวมีใบ 3–4 ใบ หรือ 10–15 วัน หลังล้มตอซัง ให้ระบายน้ำเข้าแปลงให้ดินแฉะ แต่ไม่ท่วมขัง ใส่ปุ๋ยครั้งแรก สูตร 46-0-0 อัตรา 15–20 กก./ไร่ เพื่อเป็นปุ๋ยแก่ต้นข้าว และช่วยการย่อยสลายฟางได้ดีขึ้น

7. เมื่อข้าวอายุได้ 35–40 วัน หลังล้มตอซังใส่ปุ๋ยครั้งที่สอง สูตร 16-20-0 อัตรา 20–25 กก./ไร่


1. เมื่อข้าวอายุได้ 50–55 วัน หลังล้มตอซัง ถ้าข้าวเจริญเติบโตไม่ดีให้ใส่ปุ๋ยครั้งที่สาม สูตร 46-0-0 อัตรา 15–20 ก.ก./ไร่

2. เมื่อข้าวอายุใกล้เก็บเกี่ยว (ประมาณ 80 วันหลังล้มตอซัง) ให้ระบายน้ำออกจากแปลงเพื่อให้ดินมีความชื้นหมาด ๆ


สิ่งที่ควรคำนึงในการปลูกข้าวแบบล้มตอซัง มีเงื่อนไขและข้อจำกัด ดังนี้
1. อยู่ในเขตหรือพื้นที่ที่สามารถควบคุมปริมาณน้ำได้

2. เก็บเกี่ยวข้าวในระยะ “พลับพลึง” ซึ่งต้นข้าวจะยังสดไม่แห้งเกินไปเวลาใช้ทำเป็น “ต้นพันธุ์” หน่อข้าวจะแตกเป็นต้นข้าวใหม่ที่แข็งแรงและเจริญเติบโตดี

3. เกลี่ยฟางข้าวคลุมตอซังให้สม่ำเสมอทั่วทั้งแปลง

4. ตอซังที่ใช้ปลูกข้าวแบบล้มตอซังต้องไม่มีโรคและแมลงรบกวน ถ้ามีโรคและแมลงรบกวนต้องไถ่ทิ้ง เตรียมดินและปลูกแบบหว่านน้ำตมใหม่

5. การปลูกข้าวแบบล้มตอซังไม่ต้องหว่านเมล็ดพันธุ์ข้าวเสริม


ข้อดีของการปลูกข้าวแบบล้มตอซัง
1. ลดต้นทุนการผลิต ค่าเตรียมดิน ค่าเมล็ดพันธุ์ ค่าสารเคมีควบคุมและกำจัดวัชพืช ฯลฯ ไร่ละประมาณ 900 บาท

2. ย่นระยะเวลาการปลูกข้าวให้เร็วขึ้น 10–15 วัน (ไม่เสียเวลาเตรียมดินและหว่านข้าว)

3. เป็นการรักษาสภาวะแวดล้อม เพราะลดการใช้สารเคมีกำจัดวัชพืชและหอยเชอรี่

4. ลดปัญหาการเผาฟางข้าว โดยนำมาใช้ประโยชน์ในการคลุมแปลงนาเพื่อรักษาความชื้นในดิน



รายการ..................การทำนาหว่านน้ำตม (บาท/ไร่)..............การปลูกข้าวตอซัง (บาท/ไร่)

1. ค่าเตรียมดิน...................... 250 .................................... -
2. ค่าล้มตอ กระจายฟาง............ - ...................................... 80
3. ค่าเมล็ดพันธุ์..................... 120..................................... -
4. ค่าน้ำมันเชื้อเพลิง............... 300.................................... 150
5. ค่าปุ๋ยเคมี........................ 480..................................... 282
6. ค่าสารกำจัดวัชพืช.............. 165...................................... -
7. ค่าสารกำจัดหอย................. - ........................................ -
8. ค่าสารกำจัดศัตรูพืช.............. 141..................................... 91

9. ค่าจ้างหว่านข้าว................... 40...................................... -
10. ค่าจ้างหว่านปุ๋ย................. 120..................................... 80
11. ค่าจ้างพ่นสารกำจัดวัชพืช....... 80...................................... -
12. ค่าจ้างพ่นสารกำจัดศัตรูพืช..... 120..................................... 80
13. ค่าจ้างเก็บเกี่ยว................. 250..................................... 250
14. ค่าจ้างขนส่ง.................... 100..................................... 100

ต้นทุนการผลิตรวม (บาท/ไร่)....... 2,166................................. 1,113
ผลผลิตข้าวเปลือก (กิโลกรัม/ไร่)... 958.................................... 975

ราคาขาย (บาท/กิโลกรัม............. 5.90 ................................. 5.90
รายได้รวม (บาท/ไร่)................. 5,652................................ 5,752

รายได้สุทธิ (บาท/ไร่)................ 3,486................................ 4,639


ที่มา : สำนักงานเกษตรจังหวัดปทุมธานี (2549)
ตาราง เปรียบเทียบต้นทุนการผลิต ผลผลิต รายได้รวม และรายได้สุทธิจากการปลูกข้าวแบบล้มตอซัง กับการทำนาหว่านน้ำตม ปีการผลิต 2549 ของเกษตรกรในพื้นที่อำเภอลาดหลุมแก้ว จังหวัดปทุมธานี

ข้าวล้มตอ : การทำนาสูตรประหยัด
เรื่อง/ภาพ เสมอชน ธนพัธ


ปกติหลังจากเกี่ยวข้าวเสร็จแล้ว ชาวนาจำนวนมากจะเผาไร่เพื่อกำจัดซังข้าวเดิม จากนั้นก็จะทำเทือกด้วยการวิดน้ำเข้านา ไถให้ดินเละจนเป็นเลน แล้วจึงหว่านเมล็ดพันธุ์

แต่นายละเมียด ครุฑเงิน ชาวนาแห่งอำเภอลาดหลุมแก้ว จังหวัดปทุมธานี ไม่ได้ปลูกข้าวด้วยวิธีการตามขนบเช่นนั้น เพราะหลังจากที่เกี่ยวข้าวแล้ว แทนที่จะเผา เขากลับขับรถเกี่ยวข้าวย่ำลงไปที่ตอซัง หลังจากนั้นไม่กี่วัน ต้นอ่อนของข้าวก็จะงอกขึ้นมา โดยที่ไม่ต้องหว่านเมล็ดพันธุ์ใหม่เลย

นายละเมียด ครุฑเงิน ทำได้อย่างไร ?!
“ไม่น่าเชื่อว่ามันจะงอกขึ้นมาใหม่ทั้งแปลง เหมือนกับเราทำนาหว่านน้ำตมเลย” แม้แต่เจ้าตัวก็ยังกล่าวด้วยความอัศจรรย์ใจ

วิธีการปลูกข้าวในลักษณะนี้ ถูกคิดค้นขึ้นโดยนายละเมียด ครุฑเงิน ซึ่งทำให้ชาวนาที่เรียนจบเพียงชั้น ป. 4 ผู้นี้ ได้รับพระราชทานปริญญาบัตรวิทยาศาสตรมหาบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาเกษตรศาสตร์ จากมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ และภายหลังนักวิชาการเกษตรเรียกวิธีการปลูกข้าวลักษณะนี้อย่างเป็นทางการว่า “การปลูกข้าวล้มตอ” ซึ่งเป็นการทำนาข้าวด้วยตอซังเดิม แทนการหว่านเมล็ดพันธุ์ใหม่ โดยต้นข้าวที่งอกนี้ จะเจริญเติบโตและให้ผลผลิตได้ดีเช่นเดียวกับการทำข้าวนาหว่านน้ำตมโดยทั่วไป


สำหรับขั้นตอนการปลูกข้าวล้มตอ ประกอบด้วย
• ก่อนการเก็บเกี่ยวข้าวประมาณ 10 วัน ให้ระบายน้ำออกจากนา เพื่อให้ดินหลังเก็บเกี่ยวผลผลิตมีความชื้นหมาดๆ
• หลังเก็บเกี่ยวผลผลิตแล้ว เอาฟางข้าวคลุมดิน ใช้รถไถหรือรถเกี่ยวข้าวย่ำตอข้าวเดิมให้ล้มราบติดผืนนา ปล่อยไว้ประมาณ 10–15 วัน ลูกข้าวก็จะแตกหน่อขึ้นมาจากตาต้นแขนงโคนตอซัง และที่ข้อตอซังเดิม
• วิดน้ำเข้านา อย่าให้น้ำขาด เนื่องจากถ้าดินแห้งเกิน 10 วัน ข้าวเปลือกที่ตกค้างอยู่จะงอกขึ้นมาแทรกกับต้นข้าวที่งอกจากตอ แล้วจะทำให้ข้าวมีสองรุ่นในแปลงเดียวกัน เมื่ออายุไม่เท่ากัน ก็จะแก่ไม่เท่ากัน สุดท้ายก็จะทำให้เก็บเกี่ยวลำบาก

ข้อดีของการปลูกข้าวล้มตอ คือ ช่วยลดต้นทุนการผลิต เพราะไม่ต้องหว่านเมล็ดพันธุ์ใหม่ แถมลดการใช้ปุ๋ยเคมี เพราะการกระจายฟางข้าวเป็นเสมือนวัสดุคลุมดิน ทำให้ปุ๋ยไม่ระเหยง่าย และเมื่อฟางข้าวย่อยสลาย ก็จะเน่าเปื่อยผุพังเป็นปุ๋ยธรรมชาติ

ที่สำคัญ ไม่จำเป็นต้องใช้สารกำจัดวัชพืช เนื่องจากข้าวต้นอ่อนโตเร็วกว่าหญ้า เมื่อผันน้ำเข้านา ฟางที่เริ่มเน่าเปื่อยก็จะใช้ออกซิเจน กลายเป็นน้ำฟางแดงๆ หญ้าต้นเล็กๆ ที่เพิ่งงอกก็จะจมน้ำฟางตาย เพราะขาดออกซิเจน

การปลูกข้าวล้มตอตามตำรับนายละเมียดนี้ได้แพร่หลายไปในหมู่เกษตรกรหลาย จังหวัด โดยเฉพาะในที่ราบลุ่มภาคกลาง อย่างไรก็ตาม การปลูกข้าวล้มตอยังคงต้องพึ่งสารเคมีเกษตรบางส่วน เช่น ปุ๋ยเคมี และสารป้องกันกำจัดโรคและแมลง อีกทั้งการปลูกข้าวล้มตอ สามารถปลูกได้เพียง 2–3 รุ่น แล้วก็ต้องกลับไปเผาตอซัง ทำเทือก และหว่านเมล็ดพันธุ์ใหม่อีกครั้ง ซึ่งหากในอนาคต เทคโนโลยีจากภูมิปัญญาชาวนาที่ว่านี้ สามารถพัฒนาไปสู่การใช้สารอินทรีย์เกษตร และลดจำนวนการเผาลงอีก ก็เยี่ยมไปเลย


.

[kimzagass]

ข้าวล้มตอซังผลผลิตดี


ข้าวล้มตอ คือ การทำนาข้าวด้วย "ตอซังข้าว" เดิมแทนการหว่านด้วย "เมล็ดพันธุ์" ข้าว โดยย่ำตอข้าวเดิมให้ล้มหลังการเกี่ยวข้าวตามฤดูกาลเสร็จเรียบร้อย ภายในเวลา 10-15 วัน ต้นข้าวรุ่นที่ 2 จะแตกหน่อขึ้นมาจากกอข้าวเดิม

ต้นข้าวที่งอกขึ้นมาใหม่จะเติบโตและให้ผลผลิตเช่นเดียวกับข้าวนาหว่านน้ำตม ในครั้งแรก หลังจากเก็บเกี่ยวข้าวแล้วโดยไม่ต้องไถพรวนดินและหว่านกล้า เหมือนการทำนาหว่านน้ำตมตามปกติ เพียงแต่เกลี่ยฟางข้าวให้สม่ำเสมอ ย่ำให้ตอข้าวล้ม หลังจากนั้น 10-15 วัน ก็วิดน้ำเข้านาและคอยดูแลน้ำไม่ให้ขาด หลังย่ำตอข้าวแล้วอย่าให้น้ำขังจนกว่าข้าวจะงอก หลังจากข้าวงอก วิดน้ำเข้านาอย่าให้ดินแห้งเกิน 10 วัน ไม่เช่นนั้นข้าวเปลือกที่ตกอยู่บนพื้นดินในนาจะงอกขึ้นมาแทรกกับต้นข้าวที่งอกจากตอ ทำให้มีข้าวสองรุ่นอยู่ในแปลงเดียวกัน ข้าวสองรุ่นอายุไม่เท่ากันก็จะแก่ไม่เท่ากันทำให้เก็บเกี่ยวลำบาก

การปลูกข้าวโดยใช้ตอซังเดิมเกิดผลดีต่อดิน คือ ฟางข้าวที่นวดแล้วจะเน่าเปื่อยผุพังเป็นปุ๋ยธรรมชาติ ทำให้ดินร่วนซุยดีขึ้น และช่วยลดปริมาณการใช้ปุ๋ยเคมีลงได้ครึ่งต่อครึ่ง ข้อดีอีกประการของการทำนาข้าวล้มตอ คือ ได้ต้นข้าวที่แข็งแรง และทนทานต่อการรบกวนของศัตรูพืช อย่างหอยเชอรี่และเพลี้ยไฟมากกว่าข้าวหว่านนาน้ำตม ข้อควรคำนึงในการปลูกข้าวล้มตอซัง คือ แปลงนาต้องสม่ำเสมอ พื้นที่ที่เป็นท้องกระทะ แบบตรงกลางลึก ข้าง ๆ เป็นที่ดอน ไม่ควรทำการปลูกข้าวล้มตอซังเพราะจะทำให้มีน้ำขังและจะทำให้ตอซังเน่า ต้นข้าวที่ปลูกครั้งแรกด้วยเมล็ดต้องแข็งแรงปราศจากโรคแมลง

เก็บเกี่ยวข้าวในระยะพลับพลึง โดยระบายน้ำออกจากแปลงนา ให้ดินมีความชื้นเหมาะสมประมาณ 50% ทดสอบได้ด้วยการหยิบดินในแปลงนาปั้นเป็นลูกกระสุนได้แสดงว่าความชื้นเหมาะสม

การปลูกข้าวตอซังจะเริ่มตั้งแต่หลังการเก็บเกี่ยว ให้กระจายฟางคลุมตอซังทั่วแปลงนา ใช้ลูกยางย่ำตอซังประมาณ 4 เที่ยว ย่ำให้ราบติดกับพื้นดิน ฟางที่คลุมให้ราบเรียบ อย่าให้ตอซังกระดกขึ้น จากนั้นประมาณ 3-4 วัน ข้าวจะเริ่มแทงหน่อเล็กจากข้อที่ 2-3 หรือปลายตอซังออกมา

หลังย่ำตอซังเกษตรกรต้องตรวจสอบว่า ฟางที่คลุมจุดใดหนาให้เอาออก คลุมบาง ๆ ปล่อยทิ้งไว้รอจนกว่าหน่อข้าวงอกขึ้นมามี 2-3 ใบ ซึ่งอายุข้าวจะประมาณ 10 วัน นับจากวันย่ำฟาง สังเกตว่าการเจริญเติบโตจะแตกต่างกันกับข้าวหว่านน้ำตม โดยต้นจะใหญ่กว่า รากจะหนาแน่นกว่า หาอาหารได้ดีกว่า ข้าวล้มตอซังที่สมบูรณ์ จะแตกหน่อ 3-4 หน่อ ต่อ 1 ต้นซัง

สูบน้ำเข้าแปลงนาและใส่น้ำหมักชีวภาพ ในอัตรา 200 ลิตร ต่อพื้นที่ 15 ไร่ พอแฉะ แต่อย่าให้น้ำมากจะทำให้ฟางที่คลุมลอย หลังระบายน้ำเข้า 1 วัน ใส่ปุ๋ยสูตรเร่งการเจริญเติบโต และเร่งขบวนการย่อยสลายของตอซังและฟาง จากนั้นรักษาน้ำในนาไม่ให้รั่ว เพื่อไม่ให้ปุ๋ยที่ใส่สูญหาย จากนั้นก็คอยดูแลการเจริญเติบโตของต้นข้าวและรอวันเก็บเกี่ยว

การปลูกข้าวแบบล้มตอซังจะช่วยให้เกษตรกรสามารถลดต้นทุนในการเพาะปลูกได้มาก ขณะที่ผลผลิตที่ออกมาไม่ต่างจากการปลูกในครั้งแรก.

tidtangkaset@dailynews.co.th


http://www.fisheries.go.th/cf-pak_panang/webbord/index.php?topic=656.0

[kimzagass]

ปลูกข้าวล้มตอซัง

เรียบเรียง : ไพบูลย์ พงษ์สกุล กลุ่มข้าว

1. ข้อควรระวังในการปลูกข้าวตอซัง
2. ขั้นตอนและวิธีการปลูกข้าวตอซัง
3. ข้อดีของการปลูกข้าวตอซัง


จากสภาพปัญหาการขาดแคลนแรงงาน ต้นทุนการผลิตที่สูงขึ้น และสภาพดิน ที่เสื่อมลง เป็นข้อจำกัดที่ทำให้เกษตรกรต้องคิดหาวิธีการ ลดต้นทุนการผลิตให้ต่ำลง ลดการใช้สารเคมี และปรับปรุงสภาพแวดล้อมให้ดีขึ้น เกษตรกรที่ตำบลระแหง อำเภอลาดหลุมแก้ว ได้พัฒนาวิธีการปลูกข้าว โดยอาศัยตอซังเดิม ซึ่งลดค่าใช้จ่ายด้านเมล็ดพันธุ์ การเตรียมดิน และลดการใช้สารเคมีควบคุมวัชพืช แต่เพิ่มอินทรียวัตถุให้กับดิน การปลูกข้าวตอซัง มีแนวทาง ดังนี้


ข้อควรระวังในการปลูกข้าวตอซัง :
1. จากพื้นที่ตอซังสม่ำเสมอ สามารถควบคุมระดับน้ำได้ ดังนั้น พื้นที่เขตชลประทาน หรือมีแหล่งน้ำจึงเหมาะสมใช้ปลูกข้าวตอซัง

2. เมล็ดพันธุ์ที่ใช้ครั้งแรกต้องเป็นพันธุ์ไม่ไวแสง อายุ 115-120 วัน เช่นปทุมธานี 1, สุพรรณบุรี 1 เป็นต้น (ก่อนทำข้าวตอซัง) ต้องมีความบริสุทธิ์ (ไม่มีพันธุ์ข้าวอื่นปน) และในแปลงนาต้องกำจัดข้าวเรื้อออกให้หมด

3. ต้องเก็บเกี่ยวข้าวในระยะพลับพลึง (เมล็ดข้าวสีเหลือง 80% ของรวง ตอซังสด) โดยระบายน้ำออก ให้มีความชื้นพอเหมาะในวันเก็บเกี่ยว (ความชื้นดินในวันเก็บเกี่ยวหยิบขึ้นมาปั้นลูกกระสุนได้) โดยเกี่ยวตอซังให้ยาวที่สุด (เวลาย่ำตอซังราบเรียบกว่าไว้ต่อสั้น)

4. การย่ำตอซัง และฟางที่ใช้คลุมต้องให้ราบเรียบ ไม่มีตอซังกระดก


ขั้นตอนและวิธีการปลูกข้าวตอซัง :
1. แปลงนาต้องสม่ำเสมอ
2. ต้นข้าวที่ปลูกครั้งแรกด้วยเมล็ดต้องแข็งแรงปราศจากโรคแมลง

3. เก็บเกี่ยวข้าวในระยะพลับพลึง โดยระบายน้ำออกจากแปลงนา ให้ดินมีความชื้นเหมาะสม (หยิบดินในแปลงนาปั้นเป็นลูกกระสุนได้)

4. หลังเก็บเกี่ยว กระจายฟางคลุมตอซังทั่วแปลงนา ทำการย่ำต่อซัง และฟางที่คลุมให้ราบเรียบ อย่าให้ตอซังกระดกขึ้น (เพื่อป้องกันตอซังกระดกขึ้นมา หน่อข้าวจะงอกข้อที่ 2-3 หรือปลายตอซัง) จึงควรย่ำในช่วงเช้ามืด ดินมีความชื้น ตอซังและฟางนิ่ม ย่ำง่าย โดยใช้ลูกทุบ (อีขลุบ) ใช้ล้อเหล็กของรถไถเดินตาม หรือล้อขนาดเท่ากัน มัดติดกัน 5 ล้อ ลากย่ำ

5. หลังย่ำตอซังเกษตรกรต้องตรวจสอบว่าฟางที่คลุมจุดใดหนาให้เอาออก คลุมบางๆ ปล่อยทิ้งไว้รอจนกว่าหน่อข้าว (ที่เกิดจากกกข้าว) งอกเจริญ มี 2-3 ใบ (อายุประมาณ 15 วัน นับจากวันย่ำฟาง) จึงสูบน้ำเข้าแปลงนาพอแฉะ (อย่าให้น้ำมากจะทำให้ฟางที่คลุมลอย)

6. หลังระบายน้ำเข้า 1 วัน ใส่ปุ๋ยสูตร 46-0-0 (ปุ๋ยยูเรีย) อัตรา 15-20 กก./ไร่ เพื่อเร่งการเจริญเติบโต และเร่งขบวนการย่อยสลายของตอซังและฟาง รักษาน้ำในนาไม่ให้รั่ว เพื่อไม่ให้ปุ๋ยที่ใส่สูญหาย

7. หลังใส่ปุ๋ยครั้งแรกประมาณ 10-12 วัน ระบายน้ำออก (เพื่อลดปัญหาการเกิดก๊าซซึ่งจะทำให้ใบเป็นสีส้ม ในระยะที่ฟางย่อยสลาย) ปล่อยให้ดินแห้ง 3-4 วัน ต้นข้าวจะมีรากงอกออกมา จึงสูบน้ำเข้าแปลงนาในระดับปูคลาน (5 ซม.) ใส่ปุ๋ยสูตร 16-20-0 อัตรา 30 กก./ไร่ หรือใช้ปุ๋ยสูตร 18-12-6 หรือ 16-12-8 อัตรา 35 กก./ไร่ ในกรณีปลูกข้าวติดต่อกันไม่มีเวลาหยุดพักเป็นเวลานานเพื่อชดเชยธาตุ P ที่ต้นข้าวใช้ไป

8 . ใส่ปุ๋ยแต่งหน้า สูตร 46-0-0 อัตรา 7-10 กก./ไร่ หลังใส่ปุ๋ยครั้งแรก 10-12 วัน (ตามข้อ 7)

9. หลังใส่ปุ๋ยแต่งหน้า (ตามข้อ 8 ) เพิ่มระดับน้ำในนาสูง 10-12 ซม. ควบคุมระดับน้ำไว้จนกว่ารวงข้าวเริ่มก้ม เมล็ดปลายรวงเริ่มเหลือง จึงระบายน้ำออกจากแปลงนา เพื่อเตรียมการเก็บเกี่ยว


ข้อดีของการปลูกข้าวตอซัง
1. ลดต้นทุนการปลูกข้าวได้ไร่ละ 470-911 บาท ดังนี้ :
- ค่าเตรียมดิน ไร่ละ 150 บาท
- ค่าเมล็ดพันธุ์ ไร่ละ 120 บาท (อัตราปลูกไร่ละ 30 กก.)
- สารเคมีคุมกำเนิดวัชพืช ไร่ละ 100 บาท

2. ลดการใช้สารเคมีป้องกันกำจัดวัชพืช/เพลี้ยไฟ/หอยเชอรี่ (ต้นข้าวที่เกิดจาก หน่อเติบโตเร็ว แข็งแรง หอยเชอรี่ทำลายได้น้อยมาก และหอยจะช่วยกินฟางในแปลงนา เพราะอ่อนนุ่มเน่า)

3. ลดขั้นตอน การเตรียมดิน/การหว่านหรือดำ
4. ลดอายุต้นข้าวได้น้อยลง (ปลูกข้าวตอซังแก่เร็วกว่าปลูกด้วยเมล็ด 10-15 วัน)
5. เพิ่มอินทรีย์วัตถุในดิน โครงสร้างดินโปร่งร่วนซุยขึ้น
6. สามารถปลูกข้าวตอซัง โดยใช้ตอเดิมติดต่อกันได้ ถึง 2 ฤดู โดยให้ผลผลิตไม่แตกต่างกัน



http://www.doae.go.th/library/html/detail/rice_p1/koawtorsung.htm

[kimzagass]

https://www.google.co.th





https://www.google.co.th/

[kimzagass]

http://farmfriend.blogspot.com/2011/06/blog-post_12.html

.

[kimzagass]

[DangSalaya]

[DangSalaya]

[kimzagass]

[kimzagass]

[DangSalaya]

[quote="kimzagass"]

[kimzagass]